تعیین میزان بهینه برداشت از منابع آب زیرزمینی به منظور کنترل فرونشست زمین
کد مقاله : 1159-IHA
نویسندگان
رسول ماهروبختیاری *1، حمیدرضا غفوری2
1دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی عمران - مدیریت منابع آب، گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران و معماری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2استاد گروه عمران، دانشکده مهندسی عمران و معماری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده مقاله
برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی یکی از عوامل اصلی و مهم فرونشست زمین محسوب می‌شود. این پدیده مخرب تهدیدات جدی برای زیرساخت‌ها، محیط زیست، و منابع طبیعی ایجاد می‌کند و ضرورت مدیریت بهینه و پایدار منابع آب را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. در این پژوهش، یک مدل شبیه‌سازی-بهینه‌سازی جامع برای مدیریت برداشت آب و کنترل فرونشست توسعه داده شده است. از بسته Flopy و مدل MODFLOW 6 به‌عنوان ابزار شبیه‌سازی و از الگوریتم چرخه آب برای بهینه‌سازی میزان برداشت استفاده شده است. این شبیه‌سازی‌ها طی بازه‌ای 36 ماهه بر روی یک آبخوان واقعی انجام شدند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که در حالت غیربهینه، بیشینه فرونشست به بیش از 4 سانتیمتر می‌رسد، در حالی که در حالت بهینه این مقدار به کمتر از حد مجاز در نظر گرفته‌شده، یعنی 2 سانتیمتر، کاهش یافته است. این کاهش قابل‌توجه می‌تواند پایه‌ای برای مدیریت پایدارتر منابع آب باشد و به تصمیم‌گیری‌های مؤثرتر در جهت کاهش مخاطرات فرونشست زمین و سایر مشکلات زیست‌محیطی کمک کند.
کلیدواژه ها
فرونشست، شبیه سازی-بهینه سازی، الگوریتم چرخه آب، بهینه سازی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی