شناسایی مناطق مستعد فرسایش در رودخانه با استفاده از تکنیک‎ های دبی واحد بحرانی و پایداری نسبی بستر به کمک مدل MIKE11
کد مقاله : 1168-IHA
نویسندگان
کامران محمدی *
گروه مهندسی آب - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی - دانشگاه رازی
چکیده مقاله
فرسایش به فرآیندی اطلاق می‌شود که طی آن ذرات خاک به واسطه تنش برشی وارده از بستر اصلی خود جدا شده و به مکانی دیگر حمل می‌شوند. به واسطه تعیین تنش برشی، با تکنیک‎های مختلف می‎توان نقاط مستعد فرسایش را شناسایی نمود. در این تحقیق ابتدا با استفاده از مدل عددی یک بعدی MIKE11، خصوصیات هیدرولیکی جریان در محل بستر محاسبه گردید. سپس با استفاده از روش‎های مقایسه‎ای دبی واحد بحرانی و پایداری نسبی بستر، مناطق تحت فرسایش مشخص و نتایج حاصل از روش‎های مذکور مورد مقایسه قرار گرفت. بازه‎ای از رودخانه کارون در این خصوص مطالعه گردید. نتایج نشان داد به ترتیب 9 و 8 ایستگاه دارای فرسایش در روش‌های دبی واحد بحرانی و شاخص RBS شناسایی شدند. در روش روش دبی واحد بحرانی، از 18 ایستگاه موجود در بستر اصلی رودخانه، در 9 ایستگاه فرسایش مشاهده می‎شود. بنابراین دبی واحد رودخانه در ایستگاه‎های مذکور بیشتر از دبی واحد بحرانی است. لذا استفاده از روش‎های مورد اشاره گرچه در متدولوژی متفاوت بوده اما در نتایج به دست آمده تقریباً یکسان می‎باشند. در روش شاخص RBS، ایستگاه 1 و 15، و در روش دبی واحد بحرانی ایستگاه 4 فرسایشی را نشان نمی‎دهند.
کلیدواژه ها
فرسایش، رودخانه، MIKE11، دبی واحد بحرانی، پایداری نسبی بستر
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی